Digitaal spuitlogboek EU: nieuwe verplichtingen vanaf 2026 en 2027

Vanaf 2026 voert de Europese Unie nieuwe regels in voor de registratie van toepassingen van gewasbeschermingsmiddelen (GBM). Terwijl veel wijnbouwers nog werken met papieren spuitboeken of verspreide Excel-bestanden, zet de EU resoluut in op elektronische, machinaal leesbare registratie.

Dit is geen bureaucratie zonder doel: het doel is een sterkere controle, betere traceerbaarheid en duurzamer gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

In deze blogpost leggen we uit wat er verandert per 1 januari 2026, wat vanaf 1 januari 2027 volledig verplicht wordt en hoe wij bij Trace your Craft/Tastefever het ERP-platform al hebben voorbereid om deze overgang eenvoudig te maken - en de administratie daadwerkelijk te verminderen.

1. Wat zegt de EU-wetgeving?

1.1. Spuitregistratie was al verplicht

De verplichting tot het bijhouden van spuitregistraties bestaat al jaren onder artikel 67 van Verordening (EG) 1107/2009. Professionele gebruikers moeten registreren welk middel is gebruikt (naam), wanneer (datum), op welk gewas en perceel, en in welke dosering.

Tot nu toe konden lidstaten papieren of digitale formaten toestaan. Dat verandert.

‍

2. Verplicht vanaf 1 januari 2026: digitaal en gestandaardiseerd

Met Uitvoeringsverordening (EU) 2023/564 stelt de EU een nieuwe norm. Spuitregistraties moeten:

1. elektronisch bewaard,
2. in een gestandaardiseerd formaat (machinaal leesbaar),
3. met behulp van een vooraf gedefinieerde set verplichte gegevensvelden, waarbij vanaf 2026 aanvullende verplichte velden moeten worden vastgelegd.

Waarom? De EU stelt expliciet dat elektronische gegevens betrouwbaarder zijn, gemakkelijker te verifiëren en een uniforme handhaving in alle lidstaten mogelijk maken.

‍

2.1. Wat moet er in het digitale spuitlogboek staan?

De verordening bepaalt dat elke aanvraag onder meer het volgende moet bevatten:

• identificatie van het PPP/product (handelsnaam + autorisatienummer)
• datum en starttijd van de aanvraag
• gebruikte dosis en hoeveelheid
• behandeld gebied en locatie/perceel (indien mogelijk met officiële codes van het perceel)
• Gewastype (met EPPO-code); voor wijnbouw is deze code VITVI.
• Groeistadium van het gewas, bij voorkeur gerefereerd met behulp van het BBCH-systeem
• gebruiker/operator

Voor wijnbouwers betekent dit: elke behandeling moet per perceel digitaal worden vastgelegd in een exporteerbare structuur die inspecteurs kunnen opvragen.

‍

3. Overgangsperiode tot 1 januari 2027

Omdat niet alle lidstaten direct klaar waren om over te stappen, heeft de EU via Uitvoeringsverordening (EU) 2025/2203 een korte overgangsperiode ingevoerd. In de praktijk betekent dit dat dossiers van aanvragen die vóór 1 januari 2027 zijn ingediend, tijdelijk buiten het gestandaardiseerde digitale formaat mogen worden bewaard, mits ze later wel aan de standaard worden aangepast. Vanaf 1 januari 2027 wordt het gestandaardiseerde elektronische register echter zonder uitzondering voor iedereen verplicht.

De wetgeving vereist dat elke bespuiting binnen zeven dagen na uitvoering wordt geregistreerd (een regel die al vóór 2026 gold). Registraties moeten elektronisch worden bewaard in een machinaal leesbaar register, en elke behandeling die aanvankelijk op papier is geschreven, moet binnen dertig dagen na toepassing in het officiële digitale formaat worden ingevoerd.

De tijdlijn is dus duidelijk: vanaf 1 januari 2026 wordt elektronische gestandaardiseerde vastlegging de regel, en op 1 januari 2027 eindigt de overgangsperiode en geldt volledige digitale naleving in de hele EU.

4. Wat betekent dit voor wijnbouwers?

Voor veel wijndomeinen is dit een echte operationele verschuiving:

• Papieren spuitboeken zijn niet langer voldoende, behalve als tijdelijke veldnotities die kort daarna gedigitaliseerd moeten worden.
• Ongestructureerde Excel-lijsten voldoen niet aan de eisen. Elk Excel-register moet voldoen aan het EU-formaat en alle vereiste gegevensvelden bevatten.
• De gegevens moeten per perceel zijn en alle verplichte EU-gegevensvelden bevatten
• Er zal meer nadruk worden gelegd op traceerbaarheid (wat werd gebruikt, wanneer, waar en waarom).

Als u zich al digitaal registreert in een systeem dat is afgestemd op de EU-velden, doet u het goed.

5. What Trace your Craft/ Tastefever has already prepared

Omdat digitale traceerbaarheid en administratieve vereenvoudiging essentieel zijn voor ons ERP-platform, hebben we dit niet later toegevoegd, maar op een natuurlijke manier ingebouwd.

‍

5.1. EU-conform digitaal spuitlogboek

Binnen het platform kan elke behandeling worden vastgelegd met alle vereiste EU-velden:

• productselectie uit uw goedgekeurde productenlijst (met autorisatiegegevens),
• directe link naar het juiste perceel/plot binnen uw wijngaardstructuur,
• automatische berekening van de dosis per ha / behandeld oppervlak (vanaf 2026),
• datum, operator en context (doel, opmerkingen).

Alle gegevens worden opgeslagen in een uniform exporteerbaar formaat, zodat u direct klaar bent voor audits of inspecties.

‍

5.2. Minder administratie, meer zekerheid

Digitaal werken zorgt niet voor meer werk, maar juist voor minder werk:

• Geen dubbele invoer: één invoer voor uw logboek, voorraadgebruik (vanaf 2026), traceerbaarheid en rapportage.
• Foutpreventie: het systeem markeert ontbrekende velden of afwijkende doses.
• Rapportage met één klik: jaarlijkse spuitoverzichten per perceel/gewas in seconden.
• Altijd doorzoekbaar: geen verloren notitieboekjes, natte papieren of onleesbaar handschrift.

‍

5.3. Klaar voor wat komen gaat (IPM, indicatoren, audits)

De EU gebruikt digitale logboeken om bredere duurzaamheidsmonitoring op te bouwen. Door nu gestructureerd vast te leggen, bent u al voorbereid op:

• IPM-rechtvaardiging,
• duurzaamheids- en productgebruikindicatoren,
• eenvoudig delen met adviseurs of coöperaties,
• toekomstige integraties met EU- en nationale systemen.

‍

6. Waarom nu beginnen een slimme zet is

2027 lijkt misschien ver weg, maar spuitgegevens worden gedurende het seizoen gegenereerd. Als je pas eind 2026 overschakelt, verlies je een volledig seizoen aan conforme digitale geschiedenis.

Daarom raden wij aan:

1. begin al in 2026 met digitaal opnemen,
2. een complete geschiedenis opbouwen,
3. Ga 2027 in met een workflow die al vanzelfsprekend is.

‍

Conclusie

De EU maakt digitale spuitopnamen tot een Europese standaard:

• Vanaf 1 januari 2026 moet de spuitregistratie voldoen aan de nieuwe verplichte velden.
• Vanaf 1 januari 2027 is het digitale formaat overal verplicht, zonder uitzonderingen.

Trace your Craft/ Tastefever is al compliant en klaar: het digitale spuitlogboek is volledig geïntegreerd in het ERP-platform, inclusief alle EU-gegevensvelden, exportformaten, perceelgebaseerde traceerbaarheid en ingebouwde validatie.