Digitaal of niet, “that’s NOT the question!”

Door Kris Vandenwyngaert –www.wijnbouwer.be

Voor degene die m’n nieuwsbrieven op www.wijnbouwer.be/wivinews al ietsje langer volgen, is het opgevallen dat er eind vorig jaar een nieuwe ‘categorie’ is verschenen, nl. Digitaal.  Ik moet eerlijk bekennen dat ik ervoor al enkele maanden met mezelf strijd voerde, of ik deze nieuwe categorie van artikelen wel zou opstarten of niet. Aanvankelijk dacht ik dat ik door m’n IT-achtergrond bevooroordeeld was, maar naargelang er steeds meer informatie, artikels en initiatieven verschenen in het digitale wijnbouwlandschap kon ik er niet langer omheen. 

Ik weet dat wijnbouwers over het algemeen – is ook een beetje eigen aan de stiel – conservatief zijn ten aanzien van innovaties en nieuwe trends, vaak geen hoge pet ophebben van alles wat met moderne media, verkoopstrategie en de hele digitale wereld te maken heeft. Op zich is dat ook niet verkeerd. De hoefsmid dacht in de jaren 60 ook dat het met die auto’s zo geen vaart ging lopen en dat er altijd een hoefsmid nodig zou zijn. Wel hij heeft gelijk gekregen. De hoefsmid is een nog steeds een stiel die broodnodig blijkt maar desondanks is ca. 95% van de hoefsmeden verdwenen.

Zo verandert ook de klantenwereld van de wijnbouwer. Ok, er zal altijd wel een zekere hoeveelheid flessen over de toog verkocht worden, maar ook die klanten sterven uiteindelijk uit. De nieuwe klanten gebruiken de digitale wereld vanuit hun smartphone en kunnen niet alleen meer verleid worden door een wine-tasting of ‘tip van een vriend’. Helaas misschien, maar iedereen kan nu supersnel wijnen vergelijken en terugvinden over de hele wereld. Hierbij is niet altijd prijs de voornaamste factor maar vaak de informatie die beschikbaar is over de wijnbouwer, het domein, zijn aanpak, ecologische benadering, et cetera…

Het is dan ook niet verwonderlijk dat de aanbieders in deze sector hier onmiddellijk op reageren en er tal van oplossingen voor aanbieden. Een greep uit de bak van aanbieders: BottlePOS, Commerce7 (zie Nieuwsbrief van juli 2025) , CellarPass, Korona POS, Lightspeed Retail, OrderPort, Spirits POS, Nexternal, Thirstie, vinSuite, VinNOW, Vines OS, WineDirect, WineFetch, Wine POS,...

‍

Laat ik al zeker vermelden dat deze lijst lang niet compleet is, maar je merkt dat er heel wat gespecialiseerde softwareplatformen beschikbaar zijn om wijn aan de man te brengen. Waar komt die enorme belangstelling vandaan? De reden is erg eenvoudig en hiervoor moeten we enkel kijken naar het koopgedrag van de laatste generaties jongeren en jongvolwassenen. Naar een winkel gaan om een item fysiek te controleren of te proberen gebeurt gewoonweg niet meer. Zelfs niet voor spullen waarvan we dachten dat het nooit anders kon. Kleren of schoeisel passen hoeft niet meer. Ingrediënten om een maaltijd te bereiden worden thuis geleverd… en ook wijn hoeft niet meer geproefd te worden. Men gaat uit van data die op internet beschikbaar is en maakt van daar de keuze.

Dat heeft voor de wijnbouwers de grote consequentie dat zij ook die data zullen moeten aanleveren zodat die beschikbaar is voor potentiële klanten. En hier komt de kat op de koord. Al deze digitale platformen ondersteunen u in het verzamelen en presenteren van die data. Een wijnbouwer die vandaag niet in die richting denkt, kan best nu alvast naar de makelaar gaan en zijn domein te koop te stellen want binnen ca. 5 jaar verkoopt hij hooguit nog aan enkele vrienden en familieleden. Het lijkt eenvoudig genoeg maar vergis je niet. Dit gaat veel verder dan enkel een mooie foto van de fles of het etiket met een korte beschrijving en prijs op een website te plaatsen. Nee, deze nieuwe klanten wensen je hele productieproces te kennen en willen ook je standpunt kennen inzake duurzaamheid, circulaire economie, jouw ecologische voetafdruk en welke evolutie je hierin ondergaat. Waar haal je je plantgoed en hoe behandel je het personeel? Je kan het zo gek niet bedenken of het vormt wel ergens een criterium dat het koopgedrag beïnvloed.

Al deze data verzamelen is een huzarenwerk en dat dan ook nog eens behoorlijk presenteren is niet zo eenvoudig. Gelukkig helpen deze digitale platformen je hierin maar ook hier zijn enkele valkuilen waar je beducht moet voor zijn:

• Des te vroeger je in dit traject instapt, des te eenvoudiger het is om alles te verzamelen. Op 
  die manier groeit de informatie mee samen met het groeitraject van je bedrijf. Hoe later je 
  hiermee van start gaat, hoe hoger de berg is die je moet verwerken. 
• Veel platformen zijn buitenlands en ondanks hun degelijk achtergrond vormt de herkomst soms een struikelblok: lang niet alle software is in het Nederlands beschikbaar en zelfs indien dit toch is lijken veel termen uit het wijnbouwjargon soms een vreemde vertaling te hebben.  
• Ook kunnen er wettelijke bepalingen zijn die nationaal zijn en waar Europese regels onvoldoende van toepassing zijn laat staan dat je met software werkt uit de VS of UK.  
• Ook zijn vaak de ‘grote’ spelers uit de POS-software (POS: point of sales) erg oppervlakkig en 
  missen de mogelijkheid om in te spelen op regionale markt-eigenschappen (event-kortingen, 
  relatie-kortingen...)  
• Een groot platform bezit vanzelfsprekend een stevige klantenkring en is hierdoor ook een betrouwbare referentie maar mist vaak lokale (lees: nationale, of in uw landstaal) ondersteuning of service na verkoop.  Bij vragen verwijst men je meestal naar een FAQ-lijst of video-lessen die meestal ook in het Engels zijn. Lang niet alle wijnbouwers hebben een IT achtergrond en dan is ondersteuning in je eigen taal door vakgenoten een pure luxe die je helaas enkel kan appreciëren wanneer je ze mist.

Craft Your Taste?

Hoe past het ‘Craft Your Taste’-initiatief van Tastefever hierin. Wel, ik moet bekennen dat ik nog slechts oppervlakkig ken, maar dat zal zeker veranderen in de toekomst want ik wil hier graag een vinger aan de pols houden. Ik ben wat betreft IT geen leek, en daarom voelt je onmiddellijk dat dit geen zijsprongetje is van een bestaand softwarepakket dat men heeft aangepast om OOK voor wijnbouwers van toepassing te kunnen zijn. Nee, dit is vanaf de fundamenten opgebouwd met de focus op wijnbouwers en – god zij dank – door intens met wijnbouwers samen te werken. 

Als je de 
pakketten zie die ik eerder heb opgesomd, dan zijn dit vaak grote platformen die zeer breed 
uitgebouwd zijn om voor internationale organisaties en die zeer veel facetten bestrijken.  Dit zal je 
(nog) niet bij CraftYourTast zal terugvinden. Aanvankelijk dacht ik hierover dat dit een struikelblok zou 
kunnen zijn. Maar hoe langer ik hier over nadenk, hoe zekerder ik ben dat dit niet het geval is. 
Integendeel zelfs!  Beeld je in dat je een wijndomein hebt en je schaft je een platform aan dat alle mogelijke facetten (vb. perceelregistratie, plantregistratie, teeltbehandelingen, oogstboek, oogstverwerkingsrapporten, kelderboeken, verkoop, online verkoop, marketing, klantendemografie, botteling, track&tracing, verpakking, statutaire documentatie, douane, accijnzen, energiehuishouding, HACCP, GMP, ….ik kan er nog wel een tiental opgeven…) omvat die je maar kan voorstellen. Dat betekent dat je voor al die verschillende aspecten de data in dat platform moet verzamelen. Eerlijk: ik zou niet weten waar ik moet beginnen.  

Daarom vormt het een opportuniteit wanneer je als wijnbouwer kan beginnen met de essentie, en daarna meegroeien met het platform en stelselmatig alles stap voor stap kan completeren. Het is naar mijn inzien de meest voorzichtige manier om voor een wijndomein alles op te bouwen, documenteren en in orde te brengen voor de toekomst zonder te verdrinken in de informatie die zo’n systeem van jou verlangt. Op die manier behoud je de controle en blijf je een wijnbouwer en verander je niet in een data-jager. Het belangrijkste blijft immers niet hetgeen in de computer zit, nee, het belangrijkste is hetgeen in de fles zit.

Conclusie

De vraag is dus niet of je digitaal gaat of niet. De vraag is wanneer! Wacht niet tot morgen om eens na te denken hoe je klanten overmorgen te werk zullen gaan. Denk hier alle dagen aan en kijk hoe dit in andere markten evolueert. Als je de mogelijkheid hebt, informeer ook eens in het buitenland bij bevriende wijndomeinen.  Informeer jezelf over de mogelijkheden die er op de markt bestaan voor jou en tracht af en toe eens te ‘proeven’ door een demo of video te volgen.  Stel jezelf een deadline wanneer je verwacht op deze trein te springen, maar zorg dat je hem zeker niet mist.  

Gelukkig kan je afsluiten met een positieve noot! Opstarten met een digitaal platform is voor een wijnbouwer inderdaad een flinke brok extra werk bij aanvang, maar het loont al kort erna de moeite want hierdoor zal je organisatie veel transparanter worden en ook je informatie over je klanten levert snel (na 1 à 2 jaar al) erg waardevolle informatie op die helpt succesvoller te functioneren. Geloof je me niet? Dat hoeft ook niet, ik heb liever dat het zelf ervaart en doorvertelt.

Good luck!

Kris Vandenwyngaert